Wielkość przedsiębiorstwa należącego do określonej branży lub gałęzi produkcji powinna w odpowiedni sposób korelować z zasadą, że przedsiębiorstwo pokrywa swoje wydatki ze swych przyehodów, uzyskanych z wykonanej produkcji. W ten sposób wielkość przedsiębiorstwa wiąże się — poprzez wielkość produkcji — z wysokością kosztów. Jeśli z uzyskanego przychodu przedsiębiorstwo pokrywa całkowite koszty produkcji (przy najniższych kosztach przeciętnych możliwych do osiągnięcia dla danego przedsiębiorstwa) i daje nadwyżkę przewidzianą w planie, to mówimy, że uzyskało ono swą optymalną wielkość. Uwzględniamy tu oczywiście stan techniki istniejący w przedsiębiorstwie.
Optymalna wielkość przedsiębiorstw stanowi pewien wzorzec, którego osiągnięcie nie jest łatwe. Pod względem gospodarczym najbardziej racjonalne jest ustalenie takiej wielkości przedsiębiorstwa, która pozwala na uzyskanie opłacalności przy wykonywaniu zadań planowych.
Osiągnięcie optymalnej wielkości przedsiębiorstw jest istotne głównie z tego względu, że w danych warunkach zapewnia możność uzyskania najniższych przeciętnych kosztów produkcji. Można bowiem stwierdzić, że przedsiębiorstwom o określonej wielkości odpowiada swoista struktura kosztów, ponieważ jedne czynniki produkcji można wykorzystywać lepiej w przedsiębiorstwach większych, a inne — w mniejszych. Niektóre urządzenia mogą być używane racjonalnie tylko w przedsiębiorstwach o określonej wielkości. Dlatego też w wypadku zmechanizowanej produkcji budowlanej konieczne jest posiadanie większego portfelu zleceń, co pozwala na lepsze wykorzystanie niezbędnego sprzętu.
Wpływ postępu technicznego na wielkość przedsiębiorstwa budowlanego
Postęp techniczny w budownictwie polega przede wszystkim na substytucji materiałowej, czyli na zastosowaniu — zamiast i obok cegły — wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych. Substytucja materiałowa prowadzi z kolei do substytucji pracy żywej przez uprzedmiotowioną, a więc do mechanizacji. Mechanizacja w budownictwie wymaga istnienia większych i licznych placów budów, a co za tym idzie — większych przedsiębiorstw. W budownictwie — podobnie jak w przemyśle — postęp techniczny prowadzi do wzrostu wielkości przedsiębiorstw oraz do zwiększenia koncentracji produkcji.
W przedsiębiorstwach remontowo-budowlanych stosowanie niektórych form postępu technicznego, np. wprowadzenie ciężkich maszyn budowlanych, jest jednak niemożliwe, ponieważ przedsiębiorstwa te zajmują się głównie robotami rękodzielniczymi.
Zatem o wielkości przedsiębiorstwa decyduje także charakter produkcji. Istotne znaczenie ma tutaj również tzw. pułap techniczno-organizacyjny, tj. zdolności lub pojemność organizacyjna kierownictwa przedsiębiorstwa. W przedsiębiorstwie budowlanym, które jest za małe na to, by mogło sprawnie wykonać określone zadania produkcyjne, występuje na ogół wydłużenie cyklu budowy natomiast przedsiębiorstwo za duże w stosunku do określonych zadań będzie miało zbyt wysokie koszty produkcji. Reasumując możemy powiedzieć, że na wielkość przedsiębiorstw budowlanych rzutuje szereg czynników, a mianowicie:
— charakter produkcji (inwestycyjny, remontowy, ogólnobudowlany, specjalistyczny),
Leave a reply