Obliczenie ustroju statycznie niewyznaczalnego

Obliczenie ustroju statycznie niewyznaczalnego wymaga zapoznania się z nauką o wytrzymałości oraz uwzględnienia odkształceń, co zresztą tłumaczy nazwę tego rodzaju zadań. Dodać należy, że układ występujący w wypadku zastosowania belki ciągłej, tzn. spoczywającej na trzech lub więcej podporach (przy czym liczba „przęseł” równa się liczbie podpór — I), jest korzystniejszy od układu występującego w wypadku zastosowania odpowiedniej liczby belek jednoprzęsłowych, gdyż wprowadzając belkę ciągłą uzyskujemy częściowe wyrównanie momentów w sąsiadujących przęsłach (przedstawiliśmy to na przykładzie belki dwuwspornikowej).

Omówimy teraz niektóre ważniejsze rodzaje bardziej złożonych konstrukcji, aby na tych przykładach wykazać zasady współdziałania prostych elementów nośnych w budowlach. Zaczniemy od tzw. kratownic (rysunek 36), które są układami złożonymi z prętów połączonych ze sobą przegubami. Kratow- nice są konstrukcjami od dawna stosowanymi w budownictwie, gdyż — przy prawidłowym ich wykonaniu — w prętach mogą występować tylko siły rozciągające i ściskające, a naprężenia zginające ulegają wyeliminowaniu. Najstarsze konstrukcje kratowe wykonywane były z drewna (np. niektóre mosty czy więźby dachowe pochodzące z okresu Odrodzenia). W XIX wieku, kiedy wpierw żeliwo, a później stal weszły do użytku budownictwa jako materiały szeroko stosowane w wielkich konstrukcjach, nastąpił duży rozwój kratownic w budownictwie inżynierskim (hale wystawowe, wieże, mosty, dźwigi itd.). Wreszcie kratownice znalazły również zastosowanie jako układ konstrukcji z elementów żelbetowych.