Odwrotny obraz powstanie wtedy, gdy gumę poddamy działaniu siły rozciągającej (rysunek 29). Zgęszczenie linii pionowych w połowie wysokości i skrócenie linii poziomych zasygnalizuje nam wówczas, że w poprzek do kierunku działania zewnętrznej siły rozciągającej P działają naprężenia ściskające.
Układ sił występujących w materiale o mniejszym stopniu sprężystości niż guma nie będzie oczywiście tak wyraźny. Wyżej podany przykład ilustruje jednak dobrze złożoność gry naprężeń i sił międzycząsteczkowych wewnątrz obciążonych ma teriałów. Linie łączące punkty o jednakowym znaku naprężeń (siatka kresek na rysunku 29) nazywamy liniami izostatycznymi. Istnieją metody optycznego uwidocznienia tych linii w modelach elementów nośnych wykorzystuje się je w elastooptyce dla badania układu sił w modelach konstrukcji nośnych. W ostatnich latach znaczenie elastooptyki jako doświadczalnego działu statyki rośnie coraz bardziej w związku z upowszechnianiem nowoczesnych konstrukcji, których rachunkowe sprawdzenie za pomocą znanych dotychczas metod obliczeniowych jest niezmiernie trudne bądź nawet niemożliwe.
Zajmijmy się teraz elementem, który został poddany zginaniu. Posłużymy się znów kawałkiem gumy, na którego bocznej płaszczyźnie narysowaliśmy tym razem szereg równoległych kresek (rysunek 30a). Kładziemy go na dwóch podpórkach i naciskamy pośrodku siłą P. Po wygięciu przekonamy się, że prostokąty między kreskami pionowymi, narysowanymi na bocznej stronie gumy, zamieniły się w trapezy. Ich górna krawędź skróciła się, a dolna uległa wydłużeniu, co świadczy o tym, że w górnej krawędzi działają naprężenia rozciągające, a w dolnej — ściskające. Wykres naprężeń wygląda tak, jak na rysunku 30b, a więc maleją one ku osi przekroju, a na osi równają się zeru. Stąd w przekroju zginanym rozróżniamy dwie strefy: ściskaną i rozciąganą. Są one oddzielone osią obojętną. W płaszczyźnie wyznaczonej przez oś obojętną nie występują żadne naprężenia.
Leave a reply