Substytucja materiałowa

Zjawisko powyższe jest znane także w programowaniu inwestycji przemysłowych. I tu również występują dwa warianty: 1) większe nakłady inwestycyjne i mniejsze koszty eksploatacji, 2) mniejsze nakłady inwestycyjne i większe koszty eksploatacji, W przemyśle jednak inwestor jest jednocześnie użytkownikiem. Natomiast w budownictwie mieszkaniowym inwestor nie jest użytkownikiem. Powstaje zatem taka sytuacja, że korzyści wynikające ze zmniejszenia nakładów uzyskuje inwestor, a wyższe koszty eksploatacji obciążają użytkownika.

Nadanie postępowi technicznemu w budownictwie kierunku poprawnego z punktu widzenia potrzeb społecznych przyczynia się do poprawy jakości produkcji oraz ułatwia wprowadzanie innowacji.

Postęp techniczny w budownictwie wiąże się ściśle z wprowadzaniem nowych materiałów (szczególnie wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych, nowych konstrukcji lekkich i szkła). Zastosowanie nowych materiałów pozwala na ograniczanie rękodzielniczego sposobu budowania i wprowadzanie innych sposobów, a przede wszystkim montażu, który z kolei prowadzi do mechanizacji szeregu czynności. W związku z tym rozpowszechnia się stosowanie coraz większych maszyn i urządzeń do transportu pionowego i poziomego, jak np. żurawi o dużym udźwigu. Przy przerobie zapraw i' betonów wprowadza się procesy chemiczne, które umożliwiają wykonywanie pewnych robót budowlanych w niesprzyjających warunkach atmosferycznych. W celu skrócenia czasu wykonywania tych robót stosuje się sztuczne dojrzewanie betonów (w formie naparzania lub nagrzewania elektrycznego). Mechanizacja przyczynia się do skrócenia cyklu produkcyjnego, ograniczenia udziału pracy żywej, zmniejszenia wysiłku fizycznego oraz pod- 19 — Ekonomika budownictwa wyższenia jakości robót budowlanych. W ostatecznym efekcie właściwie stosowana mechanizacja powinna przynosić znaczne obniżenie kosztów.