Elementy grupy wyposażenia

Elementy grupy wyposażenia są tymi częściami budowli, z którymi użytkownik ma najbardziej bezpośredni kontakt na co dzień. One decydują o uznaniu budynku za skromny lub dostatni. Ich trwałość jest na ogół znacznie mniejsza od trwałości elementów należących do pierwszej i drugiej grupy. Dlatego też w okresie użytkowania budowli może nastąpić kilkakrotna wymiana wielu elementów wyposażenia, podczas gdy elementy konstrukcji nośnej nie ulegają zmianie. Najczęściej odnawiane są okładziny zewnętrzne i powłoki barwne (tynkowanie elewacji i malowanie). Również instalacje mogą ulegać kilkakrotnej wymianie, przy czym ta wymiana jest często połączona z modernizacją. Jeżeli bowiem przeciętną trwałość masywnych budynków ceglanych czy betonowych oblicza się na co najmniej 100 lat, to w tak długim okresie następuje szybki postęp techniki, powodujący starzenie się wyposażenia w stosunku do aktualnego stanu techniki.

Istnienie różnicy między trwałością konstrukcyjnych części budowli (części „stanu surowego”) i elementów wyposażenia (zwłaszcza instalacyjnego) jest dalszym dylematem techniczno-ekonomicznym budownictwa. Dylemat ten może być rozwiązywany w rozmaity sposób. Z jednej strony proponuje się świadome obniżenie trwałości elementów konstrukcyjnych, co ma wpłynąć na obniżenie ich kosztu i zbliżenie czasu ich eksploatacji do okresu przydatności technicznej elementów7 wyposażenia, a co za tym idzie — ułatwić decyzję o wcześniejszej rozbiórce budynku i zastąpienie go nowym. Inne rozwiązanie może polegać na takim zaprojektowaniu „skorupy” budynku, aby wymiana wyposażenia wewnętrznego nie przedstawiała większych trudności. Zgodnie z tym proponuje się np. ostatnio elastyczne rozwiązania wnętrz mieszkalnych i biurowych, polegające na tym, że nieruchome przegrody ścian działowych pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami zastępuje się lekkimi ruchomymi ścianami i elementami meblowymi, które można łatwo dostosować do zmiennych wymagań użytkowych.

Omawianie elementów strukturalnych budowli rozpoczniemy od pierwszej grupy, to znaczy od konstrukcji nośnej. Ponieważ w tej grupie podstawową rolę odgrywa wytrzymałość mechaniczna, niezbędne będzie tutaj krótkie wprowadzenie w zasady nauki pozwalającej na właściwe projektowanie tych elementów. Mamy tu na myśli statykę budowli i naukę o wytrzymałości materiałów.