Mechanizacja robót budowlanych wpływa na wielkość i charakter (asortymentowość) produkcji oraz zatrudnienia. Stąd powstaje relacja: majątek — praca — produkcja. Dla uzyskania odpowiedniego wzrostu lub struktury produkcji niezbędny jest wybór odpowiedniego wariantu połączenia pracy żywej i uprzedmiotowionej. Efektywność określonych środków trwałych przesądza o zdolności produkcyjnej, która jest przesłaniu , ką wzrostu produkcji i dochodu. Jeżeli -p- wyraża efektywność pewnego zasobu lub rodzaju środków pracy w danym okresie, to AM {przyrost środków produkcji) powinien zapewnić odpowiedni AP (przyrost produkcji) w takim samym okresie. Jest to jednak uzależnione od odpowiedniego wykorzystania mocy wytwórczej, co z kolei zależy od takich czynników, jak poziom organizacji produkcji, technologia itp.

Podobny stopień pewności wymagany jest również w wypadku sił, których działanie może się przyczynić do przesunięcia budowli. Na rysunku 16b przedstawiony został mur oporowy ograniczający zbiornik wody. Ciśnienie hydrostatyczne wody na mur symbolizuje siła parcia poziomego H, działająca na wysokości punktu ciężkości trójkąta stanowiącego wykres wielkości ciśnień hydrostatycznych od dna zbiornika aż do lustra wody. Działanie siły H na mur jest dwojakie:

Dodanie wypełniaczy pozwala na uzyskanie efektów technicznych i ekonomicznych. Głównym efektem technicznym jest nadanie zaprawie odpowiedniego stopnia „chudości”, gdyż zaprawy złożone tylko ze spoiwa i wody byłyby zbyt „tłuste”, a co za tym idzie — ulegałyby pękaniu i odpryskiwaniu w wyniku procesów kurczenia się i pęcznienia. Jeżeli chodzi o efekt ekonomiczny, to polega on na obniżeniu kosztu produkcji zaprawy, bowiem spoiwo uzyskuje się w wyniku procesu produkcyjnego wymagającego dużych nakładów” finansowych i materiałowych, podczas gdy kruszywa są surowcami o małym stopniu przerobienia, a często też produktami ubocznymi innych procesów produkcyjnych.

Najpowszechniej stosowanym w budownictwie surowcem pochodzenia organicznego jest drewno. Służy ono do wykonywania wszelkiego rodzaju elementów nośnych, wypełniających i wykończeniowych. Zakres jego stosowania zależy oczywiście cd warunków środowiska geograficznego w danym kraju lub regionie. Na przykład w Skandynawii budownictwo drewniane rozpowszechnione jest szeroko do dzisiaj, podczas gdy w krajach, które nie posiadają bogatego drzewostanu lub też zdane są na importowanie drewna, stosowanie drewna już od dawnych czasów ograniczano do wykonania tych elementów, których nie można sporządzić z innych materiałów (np. pochodzenia mineralnego). Również rozwój dziedzin produkcji polegających na przetwarzaniu drewna na bardziej wartościowe produkty końcowe (np. przemysł celulozowo-papierniczy, meblarski, budowy okrętów) spowodował ograniczenie zużycia drewna w budownictwie. Jednak łatwość obróbki drewna i jego wielkie zalety technologiczne powodują, że eliminacja tego materiału z budownictwa natrafia na duże opory, zwłaszcza w budownictwie wiejskim i małomiasteczkowym.

Obecnie możemy przystąpić do rozwiązania zadania polegającego na składaniu więcej niż dwóch sił działających na zbieżnych liniach działania. Na rysunku 12 przesuwamy wpierw siły Pj i P-2 po liniach ich działania w taki sposób, aby spotkały się w jednym punkcie, co pozw-ala nam na wyprowadzenie ich wypadkowej Wi jako przekątnej w równoległoboku sił. Do tego samego rezultatu dochodzimy również przez wykreślenie trójkąta sił w rysunku pomocniczym 12a. Mając wielkość, kierunek i linie działania wypadkowej Wi, która zastępuje siły Pi i Po, przesuwamy ją oraz siłę P3 znów w taki sposób, aby móc wykreślić równoległobok sił i uzyskać w ten sposób wypadkową W, zastępującą cały układ trzech sił. Rysunek pomocniczy 12b, powtarzający tę konstrukcję w trójkącie sił, umieściliśmy pod rysunkiem pomocniczym 12a. Jeżeli przesuniemy go w górę tak. aby siła W’i w rysunku 12a pokryła się z siłą W z rysunku ł2b, to dojdziemy do wniosku, że ten sam rezultat mogliśmy osiągnąć przez sporządzenie jednego rysunku pomocniczego w postaci wieloboku sił P\, Po i P3 z zamykającym bokiem, który daje poszukiwaną siłę W. Położenie siły W w rysunku głównym ustalamy przez doprowadzenie do przecięcia linii działania sił skrajnych Pi i P3 i przeprowadzenie przez znaleziony punkt przecięcia linii równoległej do siły W w rysunku pomocniczym.

Ponieważ ściany zewnętrzne można w dowolnym miejscu postawić na stropach, łatwo przewidzieć w układzie poprzecznym tak zwane loggie. Natomiast wprowadzenie balkonów wywołuje komplikacje konstrukcyjne.

— zmechanizowania,

— mocy sprzętowej.

Wskaźnik usprzętowienia jest to stosunek procentowy wartości sprzętu budowlanego zastosowanego na budowie (w przedsiębiorstwie, zjednoczeniu) do ogólnej wartości robót wykonywanych w ciągu roku planowego. Wskaźnik usprzętowienia w Polsce wynosi średnio (w zależności od charakteru budownictwa) 9—70%. Wskaźnik ten może stanowić podstawę oceny stopnia zmechanizowania robót na danej budowie, o ile sprzęt jest we właściwy sposób dobrany, zastosowany i eksploatowany.

Do XVII wieku metale niezmiernie rzadko stosowane były w budownictwie jako materiał do elementów konstrukcyjnych. Dopiero w końcu XVIII, a właściwie w pierwszej połowie XIX wieku, zaczęto stosować żeliwo, a później stal walcowaną jako materiał do wykonywania elementów nośnych. Pełny rozwój nośnych konstrukcji stalowych rozpoczął się dopiero pod koniec drugiej połowy XIX wieku. Natomiast dopiero od kilku lat podejmowane są próby wprowadzenia do konstrukcji nośnych drugiego poza stalą metalu, mianowicie aluminium.

Istota budownictwa uprzemysłowionego polega na upodobnieniu produkcji budowlanej do przemysłowej przez zastosowanie montażu wielkowymiarowych elementów i sekcji budynków. Celem tak rozumianego budownictwa uprzemysłowionego jest: