Category Budo

Przedstawimy obecnie przykład świadczący o tym, jak drogą usprawnień organizacyjnych można poprawić efektywność uprzemysłowionej — w konkretnym wypadku -wielkopłytowej — formy budownictwa. Na jednym z placów budowy osiedla mieszkaniowego wprowadzono transport kolejowy (wąskotorowy) zamiast samochodowego. Zmiana systemu transportu w tym jednym konkretnym wypadku daje rocznie 1200—1500 tys. zł obniżki kosztów, co pozwala na wyeliminowanie defi M. Olewiński — Węzłowe problemy organizacji budownictwa. Materiały na VIII doroczną konferencję poświęconą zagadnieniu ekonomiki przedsiębiorstw, Katowice 1965, s. 81—82.

Gładkie i faliste blachy stalowe stosowane są w budownictwie także do pokryć dachowych i ścian. Dla ochrony przed korozją powleka się blachy stalowe innymi metalami. Powszechnie stosuje się np. blachy ocynkowane.

Odwrotnie ułożą się te strefy, jeżeli naśladować będziemy układ wspornikowy (rysunek 30c). W tym celu jeden koniec gumy umocujemy w imadle, a drugi obciążymy siłą P. W tym wypadku strefa ściskana znajdzie się u dołu zginanego przekroju.

Problem współzależności między wielkością produkcji a jej eiektywnością może jednak być niekiedy dość skomplikowany. Z punktu widzenia ekonomicznie efektywnej produkcji zakładów specjalistycznych najbardziej istotna jest nie ogólna wielkość produkcji danego przedsiębiorstwa, lecz wielkość poszczególnych asortymentów robót. Bowiem dopiero podjęcie odpowiednio dużej produkcji podobnej pod względem konstrukcyjnym i technologicznym stwarza przesłanki powtarzalności (se- ryiności) produkcji. Większa powtarzalność procesów produkcyjnych oznacza również wzrost stabilizacji produkcji w sensie utrwalenia określonego asortymentu robót.

Wznoszenie budynków jest bardzo ważną dziedziną budownictwa, lecz bynajmniej nie jedyną. Dziełami budownictwa — w myśl naszej definicji — będą bowiem w równiej mierze takie budowle, jak drogi i mosty, linie kolejowe, zapory wodne, urządzenia melioracyjne czy kopalnie.

Analiza ekonomiczna odnosząca się do projektu wstępnego inw-estycji prowadzi do zbadania celowości oraz ekonomicznej efektywności inwestycji.

– 1. Naprężenia rozciągające przenoszone są ze środowiska betonowego na stal nie tylko przez same haki końcowe (jak na naszym rysunku), lecz na całej długości wkładki stalowej, gdyż beton wykazuje bardzo poważną przyczepność do powierzchni stali.

Wyjściowym układem kratownicy jest trójkąt złożony z trzech prętów połączonych przegubami (rysunek 36a). S — Ekonomika budownictwa niu silą nacierającą w przegubie nie wykazuje chwiejności, jaką np. wykazałaby konstrukcja czworokątna (rysunek 36b). Pod wpływem obciążenia Q skośne boki trójkąta pracują jako rozpory, przekazując każdy swoją część siły na przegub dolny.

W elementach konstrukcyjnych budowli występują jednak również siły wewnętrzne. Mamy zatem do czynienia z wewnętrznymi naprężeniami materiałów, wywołanymi działaniem sił i momentów zewnętrznych. Naprężenia te mogą doprowadzić do powstawania odkształceń, a nawet zniszczeń. Tymi zagadnieniami zajmuje się oddzielna Tiauka o wytrzymałości materiałów.

Inspektor nadzoru inwestorskiego jest przedstawicielem inwestora na budowie określonego obiektu. Inspektor tego nadzoru powinien być wysoko wykwalifikowanym, doświadczonym fachowcem oraz mieć uprawnienia budowlane.

Belka wspornikowa może również występować jako przedłużenie belki dwustronnie podpartej. Może to być przedłużenie jedno- lub dwustronne. W tym ostatnim wypadku mówimy o belce dwuwspornikowej (rysunek 27). Belki z jedno- lub dwustronnym przedłużeniem wspornikowym są formą od dawna znaną i szeroko stosowaną, zwłaszcza w budownictwie drewnianym. W kilkupiętrowych budynkach drewnianych stosowano już w średniowieczu charakterystyczne wysuwanie górnych kondygnacji ponad dolne, przy czym polegało to na tworzeniu wysuniętych wspornikowo wykuszy lub na wysuwaniu kondygnacji na długości całego domu (rysunek 27a). Pozwalało to na uzyskiwanie zwiększonych powierzchni górnych pięter przy zachowaniu właściwej szerokości ulicy, a także dawało korzyści konstrukcyjne, z których dzisiaj korzysta się szeroko w konstrukcjach stalowych i żelbetowych.

Omawiając zagadnienie statyki budowli i wytrzymałości materiałów budowlanych dążymy do wyjaśnienia sposobu działania sił i momentów w konstrukcjach budowlanych. Podane w niniejszym rozdziale przykłady rachunkowego i graficznego rozwiązywania prostych zadań statycznych stanowią materiał uzupełniający. Dla ich zrozumienia wystarczą wiadomości z zakresu fizyki i matematyki wyniesione ze szkoły średniej. Umiejętność rozwiązywania tego rodzaju zadań nie stanowi integralnej części wiedzy potrzebnej ekonomiście budownictwa, natomiast czytelnikowi bliżej zainteresowanemu techniczną stroną budownictwa pozwoli na lepsze zrozumienie sposobu myślenia technika rozpatrującego problemy z dziedziny statyki budowli. Należy jednak podkreślić, że przepracowanie przykładów nie zapewnia możności samodzielnego obliczania elementów konstrukcyjnych. '